Dowiedz się, jak sporządzić i składać wnioski do planu ogólnego. Poznaj niezbędne narzędzia dla inwestorów i właścicieli nieruchomości pozwalające wpłynąć na plan ogólny.
Plan ogólny - jak sporządzić wniosek do planu ogólnego? Poznaj narzędzia pozwalające wpłynąć na treść planu ogólnego
Czytając ten artykuł dowiesz się:
· czym jest plan ogólny,
· dlaczego warto złożyć wniosek do planu ogólnego,
· na co należy zwrócić uwagę przy składaniu wniosku do planu ogólnego,
· jak jeszcze można wpłynąć na plan ogólny.
Plan ogólny to nie miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego
Jednym z głównych elementów reformy planowania przestrzennego wdrażanej na podstawie przepisów uchwalonych w 2023 r. jest zastąpienie dotychczasowych studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego planami ogólnymi. Plany ogólne to dokumenty planistyczne, które będzie musiała posiadać każda gmina (przynajmniej teoretycznie) do 31 grudnia 2025 r. Znaczenie planów ogólnych będzie znacznie większe niż dotychczasowych studium. Oprócz przeznaczenia nieruchomości, plan ogólny jako akt prawny będzie wyznaczać podstawowe parametry dopuszczalnej zabudowy, a jego zapisy będą wiążące nie tylko przy uchwalaniu miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, ale także przy wydawaniu decyzji o warunkach zabudowy (o ile w ogóle plan ogólny przewidzi możliwość wydawania tych decyzji na danym terenie), a także dla zintegrowanych planów inwestycyjnych. Wejście w życie planu ogólnego będzie więc bardzo istotnie wpływać na potencjał inwestycyjny nieruchomości oraz wyznaczać granice dla zastosowania pozostałych narzędzi planistycznych, w tym planu miejscowego.
Wnioski do projektu planu ogólnego
W wielu miastach rozpoczęła się już procedura sporządzenia planu ogólnego (m.in. Katowice, Gdańsk, Łódź, Kielce, Koszalin). Opracowanie planu ogólnego wymaga współpracy różnych interesariuszy, w tym samorządów, mieszkańców oraz ekspertów. W Warszawie proces ten oficjalnie zaczął się w lipcu 2024 r. Ostateczna treść planów ogólnych należy do decyzji władz danej gminy, jest jednak wynikiem wieloetapowej procedury angażującej ekspertów z różnych dziedzin, w tym projektantów i urbanistów, a także organów administracji, które w ramach swoich kompetencji opiniują i uzgadniają rozwiązania przyjęte w planie ogólnym. Ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym z dnia 27 marca 2003 r. (dalej „u.p.z.p.”) przewiduje jednak mechanizmy, które pozwalają w zasadzie każdemu zaangażować się w procedurę uchwalania planu ogólnego.
Plan ogólny - jak sporządzić wniosek
Pierwszym etapem, na którym można wpłynąć na treść planu ogólnego jest etap bezpośrednio po przystąpieniu do uchwalenia planu ogólnego, zanim jeszcze powstanie projekt planu ogólnego. Po podjęciu uchwały o przystąpieniu do sporządzania planu ogólnego, wójt, burmistrz lub prezydent miasta ogłasza o możliwości składania wniosków do projektu planu ogólnego, określając sposoby i miejsce składania wniosków do projektu planu ogólnego oraz termin ich składania, nie krótszy jednak niż 21 dni od dnia ogłoszenia.
W Warszawie składanie wniosków na formularzu wniosku do planu ogólnego rozpoczęło się 4 września i potrwa do końca miesiąca. Wniosek powinien zostać złożony w wyznaczonym terminie, w przeciwnym razie nie będzie mógł zostać rozpatrzony. Istotne jest też, że rozpatrzeniu będą podlegać wyłącznie wnioski złożone na urzędowym formularzu, którego wzór został wprowadzony Rozporządzeniem Ministra Rozwoju i Technologii z dnia 13 listopada 2023 r. w sprawie wzoru formularza pisma dotyczącego aktu planowania przestrzennego. Innymi słowy - żeby złożyć wniosek trzeba wypełnić formularz. Wniosek może być złożony indywidualnie, jak i w imieniu grupy osób. Co istotne, żeby skutecznie złożyć wniosek nie trzeba być właścicielem lub użytkownikiem wieczystym nieruchomości, której dotyczy wniosek. Kluczowym elementem wniosku są postulaty dotyczące planu ogólnego, które mogą dotyczyć m.in. rodzaju strefy planistycznej, profilu funkcjonalnego strefy planistycznej, wskaźników urbanistycznych, standardów dostępności infrastruktury społecznej, zasięgu obszarów zabudowy śródmiejskiej, czy zasięgu obszarów uzupełnienia zabudowy. Wymóg sporządzenia wniosku na urzędowym formularzu nie wyklucza możliwości załączeniu do niego np. mapy z zaznaczonym terenem, którego dotyczą postulaty objęte wnioskiem. W ramach prac nad planem ogólnym złożone wnioski zostaną zebrane w wykazie, który będzie zawierał propozycję ich rozpatrzenia oraz uzasadnienie.
Jak jeszcze można wpłynąć na plan ogólny
Kolejnym etapem, na którym istnieje możliwość wpływu na treść planu ogólnego jest etap konsultacji społecznych, który zaczyna się po przygotowaniu projektu planu ogólnego. Pod hasłem „konsultacje społeczne” kryje się szereg form udziału społeczeństwa w pracach nad planem ogólnym, takich jak np. spotkania, ankiety, punkty konsultacyjne, dyżury projektantów. Pełny katalog form konsultacji społecznych zawarty jest w art. 8 i u.p.z.p.
Jedną z obowiązkowych form konsultacji społecznych jest zbieranie uwag do projektu planu ogólnego. Uwagi do projektu planu ogólnego będą dotyczy już konkretnych rozwiązań przyjętych w projekcie planu ogólnego. Czas trwania konsultacji społecznych, w tym terminy na składanie uwag do projektu planu ogólnego (podobnie jak w przypadku składania wniosków) będą ograniczone, stąd istotne jest, aby na bieżąco śledzić procedurę uchwalania planu ogólnego.
Zanim projekt planu ogólnego zostanie poddany pod głosowanie, sporządzany jest raport z przebiegu konsultacji społecznych podsumowujący jego wyniki i zawierający m.in. informacje o zgłoszonych uwagach i sposobie ich rozpatrzenia wraz z uzasadnieniem. W przypadku innych form konsultacji społecznych takich jak np. spotkania czy panele eksperckie, sporządzane będą protokoły ewidencjonujące ich przebieg, które następnie będą zawarte w raporcie z przebiegu konsultacji społecznych. Raport z przebiegu konsultacji społecznych będzie przekazywany radnym przed głosowaniem nad planem ogólnym.
Podsumowanie
Należy zaznaczyć, że wskazane wyżej formy oddziaływania na treść planu ogólnego nie muszą być uwzględnione. Przepisy nie przewidują mechanizmów, które w sposób wiążący mogłyby wpłynąć na władze w kwestii uwzględnienia wniosków, czy już na etapie wyłożenia projektu – uwag do planu ogólnego. Nieuwzględnienie wniosków lub uwag nie otwiera ścieżki odwoławczej. Niemniej jednak biorąc pod uwagę znaczenie planów ogólnych, nie powinno się rezygnować z wykorzystania dostępnych mechanizmów, które przy odpowiednio dobranych argumentach i aktywności na etapie konsultacji społecznych mogą doprowadzić do uchwalenia planu ogólnego zawierającego korzystniejsze postanowienia. Warto więc wypełnić i złożyć wniosek do planu ogólnego.
